Gevşeme

En basit tanımıyla nicel gevşeme (quantitative easing) Japonya’nın deflasyonla savaşmak için 2000’li yıllarda kullandığı para politikasına verilen isimdir. Japonya Merkez Bankası (BOJ) 1999 yılından beri kısa vadeli faiz oranlarını yüzde sıfıra yakın tutarak genişlemeden yana para politikası uygulamıştır. Daha sonraları ise borç vermelerini teşvik etmek için ticari bankalara likidite akıtmış böylece ticari bankaların rezervleri artmış ve likidite sıkıntısı riskleri azalmıştır. BOJ’nin bu politikaları genel olarak “nicel gevşeme” olarak anılmaktadır.

Son dönemde ABD, Japonya ve İngiltere gibi önemli ekonomiler sıfır faiz oranı politikasına (zero interest rate policy - ZIRP) geçiş sinyalleri vermektedir. Martin Wolf hafta sonu yayınlanan yazısında, "Kısa vadeli Amerika enflasyonu endeksli bonoların kazanç beklentisi geleneksel bonolardan yüksektir. Bu deflasyonist “Armageddon”un fiyatlanmasıdır." demiştir.

New York Times haberine göre Amerika Merkez Bankası (FED) başkan yardımcısı Donald L. Kohn yaptığı açıklamada deflasyon riskinin az ama artan bir risk olduğunu vurgulamıştır. Kohn’a göre FED’in, zaten 2 trilyon doları aşmış, bilanço büyüklüğünü daha da şişirmemesi için hiçbir aritmetik neden yoktur.

FED’in bilançosundaki genişleme ve bilanço yapısındaki değişimler aşağıdaki grafikten incelenebilir.

Kaynak: Matus ve Rosenberg, 2008. Merrill Lynch Economic Commentary

Bundan yaklaşık bir ay önce Turner, büyük faiz indirimlerini takip eden nicel gevşemenin işe yarayacak tek geleneksel yöntem olduğunu söylemiştir.

Bu veriler ışığında, resmi açıklanma olmasa bile ABD'de "nicel gevşeme" süreci yaşanmaktadır.