Baltik Kuru Yük Endeksi (BDI) artıyor

Baltik Kuru Yük Endeksi (Baltic Dry Index – BDI) 2008’in son aylarında gördüğü dip noktasından sonra artmaya devam ediyor.

BDI, çeşitli hammaddeler için deniz taşımacılığı bedellerinin günlük ortalamasıdır ve sadece üyelerinin işlem yapabildiği Baltik Borsasında (Baltic Exchange) sonuçlandırılan navlun fiyatları üzerinden oluşturulur. Bu nedenle spekülatif amaçlı fiyat değişimlerinden uzaktır.

Baltik Borsasında navlun fiyatları arz-talep dengesi ile oluşmaktadır. Öncelikle arz tarafından baktığımızda, yükü taşıyabilecek mevcut gemi stoğu fiyatın belirlenmesinde önemli olduğunu görürüz. Ancak yeni gemi arzı, bir yük gemisinin yapım süresinin uzunluğu nedeniyle, artan talep kadar hızla artamayacaktır. Böylece talebin arttığı dönemlerde fiyatların daha hızlı artması beklenebilir. Öte yandan talebin hızla düştüğü dönemlerde navlun fiyatları daha hızlı bir düşüş gösterebilir. Limanda boş bekleyen yük gemilerinin maliyeti çok yüksek olacağı için kar beklentisi olmadan kiralanmaları olasıdır.

Az önce bahsettiğim gibi BDI spekülasyondan uzak olması nedeniyle deniz taşımacılığının gerçek göstergesi olarak alınmaktadır. BDI ekonomi için ise öncü bir göstergedir çünkü hammadde nakliyesindeki artış yakın gelecekte artacak üretimin göstergesi olarak yorumlanmaktadır.

Aşağıda Bloomberg’den aldığım grafik 9 Mart 2009 itibariyle  BDI’nin son 1 yıldaki değişimini göstermektedir. BDI 5 Aralıktaki dip noktası 663'ten 2,262'ye kadar yükselmiştir. 

Grafik: Baltik Kuru Yük Endeksi (Kaynak: Bloomberg)

Çeşitli kaynaklar endekste son dönemde görülen artışı Çinli demir üreticilerinin artan talebine dayandırmaktadır [1] [2]. Çin’de azalan demir stokları [3] ve yaklaşık 600 milyar dolarlık mali kurtarma paketinin yarattığı beklenti üretimin artmasına sebep olmuştur. Ancak talepde beklenen artış gerçekleşmemiş yani arz artarken talep beklenen oranda canlanmamıştır. Bu nedenle de Çin’deki demir fiyatları Şubat ayı boyunca düşmüştür [4].